26.12.2017

mikrop

jared diamond

hayatta insanın düşmanını öldürmek için yine de onu anlaması gerekir; bu, tıp için özellikle doğrudur.

bağışıklığı olmayan insanlara önemli derecede bağışıklığı olan istilacılardan bulaşan hastalıklar: çiçek, kabakulak, grip, tifüs, hıyarcıklı veba gibi avrupa'da her zaman görülen bulaşıcı hastalıklar başka kıtalarda pek çok insanın ölümüne yol açarak avrupalıların fetihlerinde önemli rol oynadılar.

çiçek hastalığının yol açtığı deri yaraları doğrudan ya da dolaylı temas yoluyla mikrop yayarlar (bazen de, "savaşkan" amerikan yerlilerinin köküne kibrit suyu dökmeye kararlı amerikalı beyazların daha önce çiçek hastalarının kullandıkları battaniyeleri yerlilere armağan olarak gönderdikleri zaman olduğu gibi, çok dolaylı olarak).

mikrop aldığımızda gösterdiğimiz en yaygın tepki ateşlenmektir. yine biz ateşlenmeyi bir "hastalık belirtisi" olarak görmeye alışmışızdır; sanki hiçbir işlevi olmadan, kaçınılmaz olarak ortaya çıkıyormuş gibi. ama vücut sıcaklığımızın düzenlenmesi genlerimizin denetimindedir, rastgele olan bir şey değildir. birkaç mikrop vardır, onlar ısıya vücudumuzdan daha duyarlıdır. biz vücut sıcaklığımızı yükselterek kendimiz yanıp kül olmadan önce mikropları yakıp kül etmeye çalışırız.