şeytan

murathan mungan

genel olarak, yobazlık, bağnazlık, yalnızca inanç ya da düşünce dünyası için tanımlanmakla birlikte, daha çok toplumsal dokudan beslenen ağır psikolojik süreçler içerir. bu yüzden düşünsel olduğu kadar psikolojik arazlardır da. bağnazlık, bazı bünyelerde psişik bir tutku gereksinimi haline geldiği için, kendine mutlaklaştıracağı bir "nesne" arar. bu kimi zaman bir din, kimi zaman bir ideolojidir. düşüncenin "imanlaştırılması", kişisel saplantıların, kendini ilahi nedenlerle gerekçelendirmesine kadar uzanan karmaşık, çok yönlü arızi süreçler içerir. çeşitli düşmanlar yaratıp sonra da kendilerine bu düşmanı mahvetmeye adanmış ömür biçenlerin bütün kaderleri, kendilerinden kaçmak üzerine kuruludur. bu çeşit insanlarda düşman kovalamak, "vatan-millet sevgisinden" çok, kendinden kaçmanın bir yoludur. kovaladıkları kendi şeytanlarıdır.