faşizm

melih cevdet anday

bir arkadaşım anlattı: italya'da bir garson ona mussolini'yi övmüş, "mussolini'nin gününde italya'da işsiz yoktu, trenler tam saatinde kalkardı." demiş. hitler'in, almanya'yı bir çalışma kampı durumuna getirdiğini biliyoruz; onun gününde yollar, apartmanlar yapılıyor, fabrikalar kuruluyor, herkes iş buluyordu. demek ki, çaresizlerin karnını doyurmak, kimi zaman, en büyük haksızlıkların işlenmesine destek yapılmıştır. mussolini ve hitler, sadece bu çaresizleri insanlıktan çıkarmakla kalmamışlar, başka ulusları köle durumuna düşürmeyi de yaşamanın tek koşulu saymışlardır. bizimki gibi yoksul ve geri kalmış toplumlarda ise böyle bir yaşama anlayışı, eğitimsiz, uyanmamış bir kitlenin, kendi halkımızın düşkünleştirilmesi ile sonuçlanır. şimdiye değin çektiğimiz acılar bundandır.